اهمیت بازی برای کودکان

بازی یک راه طبیعی و لذت­بخش برای فعال ماندن، لذت بردن و شاد بودن کودکان است. بازی آزادانه و مبتنی بر انتخاب آزاد به رشد سالم کودکان و نوجوانان کمک خواهد کرد. کودکان از بدو تولد تا دوران نوجوانی و پس از آن، برای داشتن سلامت جسمی و روانی مطلوب و یادگیری مهارت­های زندگی، نیازمند فرصت­های مختلف و متنوعی از بازی­های آزاد و بدون ساختار هستند.

اهمیت بازی برای کودکان بر هیچ کس پوشیده نیست؛ برخی از مهمترین فواید بازی کردن کودکان عبارت است از:

• بازی مناسب، بهزیستی شناختی، جسمی، اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان را بهبود می­بخشد.
• کودکان از طریق بازی با جهان اطراف، سایرین و همچنین خودشان آشنا می­شوند.
• آنها همچنین مهارت­های مورد نیاز برای تحصیل، کار و روابط اجتماعی را را در جریان بازی یاد می­گیرند، مهارت­ هایی مانند:
• اعتماد به نفس در کودکان
• عزت­ نفس
• انعطاف­پذیری
• اثر متقابل
• مهارتهای اجتماعی
• استقلال در کودکان
• کنجکاوی
• کنار آمدن با موقعیت­ های چالش برانگیز (مهارت­ های مقابله ­ای)

بازی‌های فیزیکی مانند دویدن، پرش و دوچرخه‌سواری به رشد جسمانی کودکان کمک می‌کند، مزیت این بازی­ها شامل موارد زیر است:

• آمادگی جسمانی خوب
• چابکی
• استقامت
• هماهنگی
• تعادل

بازی می­تواند به کودکان این امکان را بدهد تا مهارت­های اجتماعی و تعمال خود را با دیگران توسعه دهند. این امر با گوش دادن، توجه کردن و به اشتراک گذاشتن تجربیات بازی، این امر را تسهیل می­نماید. بازی به کودکان امکان می­دهد تا:

• احساسات خود و سایرین را کشف کنند
• انضباط و خودتنظیمی خود را توسعه دهند
• خود ابرازگری و خودکنترل­گری را بیاموزند

والدین می­توانند از طریق بازی به طور کامل با فرزندان خود ارتباط برقرار کرده و لذت ببرند. والد یا مراقب می‌تواند از فعالیت‌های ضمن بازی در کودک خود حمایت کرده و در آن شرکت کند، اما آنچه اهمیت دارد این است که هرگز نباید بازی کودک را هدایت یا کنترل نمود. مورد دیگری که اهمیت بسزایی دارد این است که والدین و مراقبین بایستی زمان، آزادی و انتخاب برای بازی فراهم آورند. در صورتی که یک بزرگسال تمام تصمیمات را در مورد چگونگی، چیستی و زمان بازی کودک خود بگیرد، کودک از تجربیات بازی خود لذت نخواهد برد.

یکی از مهمترین دلایل اهمیت بازی برای کودکان این است که کودکان غالبا در طول بازی به دنبال چالش و ماجراجویی هستند. کودکان خود را از طریق بازی­های پرمخاطره و چالش برانگیز، آزمون نموده و محدودیت­های خود را درمی­یابند. آنها یاد می­گیرند که چگونه از طریق بازی با ریسک­ها و خطرات موجود کنار بیایند و می­توانند بعداً از همین مهارت­ها در زندگی خود استفاده کنند. والدین باید فرزندان خود را از بدو تولد در یادگیری چنین مهارت­هایی ضمن بازی تشویق کنند. و تواما به آنها مهارت­های اساسی از جمله موارد زیر را بیاموزند:

• دوچرخه ­سواری
• شنا کردن
• ایمنی و مخاطرات جاده­ای

به کودکان توضیح دهید که یادگیری از اشتباهات گذشته، تلاش مجدد و باور به خود بسیار مهم است. به آنها کمک کنید تا محدودیت­ها و مرزهای خود را به شکل کارآمدتری درک کنند. و هم­زمان به آنها اجازه دهید در طول بازی سرگرمی و لذت را تجربه نمایند.

والدین بایستی برای اطمینان از اینکه کودکان هر روز زمان مشخصی را برای بازی­های بدون ساختار و آزادانه در اختیار دارند، زمان مشاهده و تعامل با صفحه نمایش را محدود کنند. هر چه سن کودک پایین­تر باشد، زمان کمتری را باید برای استفاده از دستگاه ­های دیجیتال در اختیار او قرار داد. زمان­ ها و محدوده­ های خاصی از خانه را مانند: موارد زیر، دور از فناوری نگاه دارید:

• وعده ­های غذایی
• زمان بازی در فضای باز
• قبل از خواب
• اتاق خواب­ ها

فواید بازی برای کودکان

1. تقویت قدرت مغز

بازی و تعامل با استفاده از اسباب‌بازی‌ها، از دوران نوزادی و اولیه­ی تولد تا ۳ سالگی، ضریب هوشی کودک را به میزان بسیاری تقویت خواهد نمود. شما می­توانید بعنوان والد تنها با ارائه اسباب‌بازی‌ها و امکان آزادی عمل و آزمون و خطا به کودک، قدرت مغز او را تقویت نمایید.

2. بهبود خلاقیت

زمانی که کودکان زمان کافی برای بازی در اختیار داشته باشند، در واقع فضای مناسبی برای تصور و خلق کردن در اختیار دارند. چه کودکان در حیاط خلوت خود توپ­های گلی یا شنی درست کنند و چه با آزمایش چرخ‌های چرخ دستی، محدودیت‌های توانایی‌های فیزیکی خود را کشف کنند، فارغ از نوع فعالیت، خلاقیت خود را توسعه خواهند داد. اگر خلاقیت افرادی مانند توماس ادیسون، مارک تواین یا سایر افرادی که به شکل گیری جهان ما کمک کردند از دست می­رفت، انسان کجای این مسیر قرار داشت؟ در این خصوص میتوانید راهکارهایی برای افزایش خلاقیت در کودکان بخوانید.

3. تحول زبان و گفتار

کودکان، به ویژه کودکان پیش­دبستانی، با شرکت در بازی وانمودی و سایر اشکال بازی، می­توانند توانایی صحبت کردن و درک کلماتی که می­شنوند را بهبود بخشند. حضور در کنار کودکان دیگر در حین بازی نیز می­تواند به رشد و تحول واژگان و زبان آنها کمک کند – در واقع کودکان عاشق یادگیری کلمات و عبارات جدید از یکدیگر هستند.

4. تقویت شادی در کودکان

حتی اگر به باهوش­تر شدن فرزاندان خود اهمیتی نمی­دهید، شادی او همچنان برای شما ارزشمند است. زمان بازی برای تمام کودکان، زمان شادی و لذت است. آن‌ها از اینکه به دنبال انتخاب نوع بازی مورد علاقه‌شان باشند، اسباب‌بازی‌های جدید را ببینند و دستکاری کنند، یا دوستی داشته باشند که با او مشغول بازی و تفریح شوند، لذت واقعی خواهند برد. هرگز نباید شادی را دست کم گرفت. شادی یکی از بزرگترین دستاوردهای یک کودکی متعادل و سالم است. و در صورتی که کودکان در طول بازی شادی و خوشبختی را نیابند، ممکن است تمام آینده خود را صرف جست­و جوی آن نمایند.

5. مقابله با استرس و تنش

بچه ها با بزرگتر شدن و ورود به مراحل بعدی رشد، با امور بسیاری مواجه خواهند شد. اموری نظیر فشار همسالان، شکست در رابطه عاشقانه، مسائل دوستی و استرس بر سر نمرات از جمله این اتفاقات خواهند بود. بازی به کودکان چگونگی مواجهه با استرس و کنار آمدن با آن را در زندگی آتی خواهد داد. این درس و مهارتی است که در طول زندگی به آنها چگونگی یافتن راه­های سالم و سازنده را برای مقابله با استرس آموزش خواهد داد.

6. سلامت جسمانی

بازی به کودک شما امکان فعالیت بدنی بیشتری نسبت به آنچه در حالت عادی انتظار می­دهد را، خواهد داد. تمام حرکاتی که کودک در حین بازی تجربه خواهد کرد، او را قوی‌تر کرده و برای او استقامت بالاتر و مهارت‌های حرکتی گسترده­تری را فراهم می­آورد. انجام فعالیت بدنی بیشتر به خواب بهتر کودک شما نیز کمک خواهد کرد.

7. بهبود مهارت­ های اجتماعی

بازی تعاملاتی با سایر کودکان و همسالان می­تواند به بهبود مهارت­های اجتماعی کودک کمک کند. بازی به کودکان فضایی سرگرم کننده و بدون قضاوت ارائه می­دهد که در آن می­توانند تبادلات و تعاملات مورد نیاز در طول برقراری ارتباط را بیاموزند. بهتر است بدانید تنها، بودن در کنار کودکان دیگر، حتی اگر کودک مستقیماً با آنها تعامل نداشته باشد، می­تواند برای آنها بسیار مفید باشد.

8. تقویت اعتمادبنفس

رویارویی با چالش­ها و مشکلات موجود ممکن است سبب کاهش اعتماد به نفس کودک گردد. بازی متناسب با سن و توانایی­ های کودک می­تواند در عین آنکه مفرح و لذت بخش است، با فراهم آوردن دستاوردهای ساده، موجب تقویت اعتماد بنفس کودک شما گردد. چالش­های فیزیکی علاوه بر اینکه می­توانند اعتماد به نفس کودک را تقویت نمایند، همچنین می­توانند موجب توسعه تخیلات ­ یا یادگیری مهارت های حل تعارض در آنها نیز گردند.

9. ابراز هیجانی

چه زمانی که کودکان خوشحال باشند، و چه زمانی که غمگین یا وحشت­زده باشند، بازی به آن‌ها کمک می­کند تا این احساسات را از خود بروز دهند. آنها می­توانند خشم خود را در یک محیط خیالی و غیرواقعی تخلیه نموده و احساسات بهتری را تجربه نمایند. زمان بازی می ­تواند به کودکان در هر بازی سنی کنار آمدن با احساسات و هیجانات را بیاموزد.

10. یافتن و کشف علایق

بخشی از لذت بازی برای بچه ها فراهم آوردن فرصت­های مناسبی جهت کشف و یافتن علایق خود است. آنها می­توانند تجربیات مختلفی را در طول بازی آزمون و خطا نمایند، می­توانند تبدیل به ستاره موسیقی شوند، فضانورد باشند و فضا را کشف کنند، و یا تبدیل به آشپزی ماهر شده و آشپزی کنند. زمان بازی می­تواند به آنها مکان و فرصتی امن برای کشف تمام علایقشان بدهد. این فضا و زمان را دست کم نگیرید، بسیاری از کودکان علایق و توانمندی­های خود را طول بازی کشف نموده و در آینده به آنها دست یافته­اند.