آموزش آداب معاشرت به کودکان امر بسیار مهمی است. قبلا در نوشته هایی در مورد موضوع چگونگی حرف زدن با کودک و آموزش مهارت به کودکان بررسی کرده ایم. به عنوان والدین باید بدانید اکثر کودکان بر اساس انگیزه عمل میکنند، بدون اینکه بدانند آیا عمل بر این اساس برای آنها خوب است یا نه. همچنین، بیشتر والدین دوست دارند فرزندانشان بدانند چگونه به بهترین نحو ممکن رفتار کنند، اما مطمئن نیستند که از کجا، چه زمانی و چگونه آغاز کنند. راههای مختلفی درباره ی چگونگی آموزش آداب معاشرت به بچهها وجود دارد، اما مهمترین روش آن است که به چیزی که خودتان میگویید حتما عمل کند. مثلا اگر بعنوان والد قصد دارید تشکر کردن را آموزش دهید، بایستی هوشیار باشید که این عمل را در موقعیت های مختلف اجتماعی تکرار کنید تا کودکان در جریان مشاهده آموزش ببینند.
چرا آموزش آداب معاشرت به کودکان اهمیت دارد؟
آداب معاشرت در کودکان هرگز اهمیت خود را از دست نخواهد داد و برای شما بعنوان والد بسیار مهم است که رفتارهای خوب را به بچه ها معرفی کنید. این عادتی است که تا آخر عمر باقی میماند و افرادی که از آن پیروی میکنند باارزش و مودب دیده می شوند. زمانی که به این نتیجه رسیدید که فرزندتان با موفقیت رفتارهای خوب اولیه را انجام داده است و اکنون به اندازه کافی بزرگ شده است که مجموعه جدیدی از قوانین آداب معاشرت به او داده شود، به او این موضوع را منتقل کنید. همچنین، به آنها بگویید که چقدر به آنها افتخار میکنید که در تمام این مدت رفتار خوب و مناسبی دارند.
آداب معاشرت، رفتارهایی هستند که هنگام تعامل با دیگران از آنها استفاده میکنیم، مثلا زمانی که به دیگران احترام میگذاریم، یا رفتار خوب و مناسبی از خود نشان میدهیم، در واقع از آداب معاشرت بصورت مطلوب استفاده میکنیم. استفاده از آداب مناسب روزانه در خانه، مدرسه و اجتماع امری بسیار مهم است. برخی از نمونههای کلمات کلیدی در جریان رفتار مناسب و آداب معاشرت عبارتند از: «لطفا» و «متشکرم»، رعایت نوبت و داشتن نظم در انجام امور و کارها هستند.
نحوه آموزش آداب معاشرت به کودکان
آداب معاشرت را باید در سنین پایین آموزش داد، زیرا زمانی که عادتهای بد شکل میگیرند، فراموش کردن آن دشوار است. به عنوان والدین، باید بدانید که شما از زمانی که فرزندتان به دنیا میآید، الگوی او خواهید بود.
اگر پدر و مادر در برخورد همه صبور و ملایم باشند، بچه ها هم همینطور خواهند بود. بهترین راه آموزش آداب معاشرت به بچه ها این است که این رفتارها را در حضور آنها تمرین کنید و مطمئن شوید که هر روز از شما یاد میگیرند. به یاد داشته باشید، قرار دادن رفتار روی میز (قابل مشاهده بودن رفتار) برای آموزش بچه ها ضروری است.
سن مناسب برای شروع آداب اولیه بین ۳ تا ۴ سالگی است. با آداب مناسب سن کودک شروع کنید و به آرامی به سراغ قوانین دیگری بروید که فکر میکنید برای فرزندتان مناسبتر است.
راهکارهایی برای آموزش آداب معاشرت به کودکان
در اینجا چند راه مناسب برای کمک به فرزندانتان در یادگیری آداب معاشرت آورده شده است.
- الگوی رفتار مناسب باشید (رفتار صحیح را الگوسازی کنید):
با فرزندان خود و هنگام تعامل با دیگران از رفتار صحیح استفاده کنید. اجازه دهید فرزندانتان ببینند که شما با اعمالتان برای سایرین احترام قائل هستید، رفتارهایی مانند نگاه داشتن در، پوشاندن دهان هنگام عطسه یا سرفه و دور ریختن زباله در مکان و زمان مناسب.
توجه داشته باشید که رفتار شما یکی از بهترین معلمان فرزندان شماست!
- کلمات “مودبانه” را به آنها آموزش دهید.
کلمات مؤدبانه ای مانند «متشکرم»، «متاسفم» و «آیا ممکن است؟» را به فرزندان خود آموزش دهید. معنی کلمات و زمان استفاده از آنها را برای کودکان توضیح دهید.
- برنامه ها یا فیلم های تلویزیونی کودکان را در کنار آنها تماشا کنید و نکات آموزشی را مرور.
بسیاری از برنامه های تلویزیونی یا فیلم های کودکان رفتار مناسب را آموزش میدهند. این برنامهها را با فرزندان خود تماشا کنید و در مورد رفتارهای صحیح شخصیت ها صحبت کنید. همچنین، کودکان اغلب دوست دارند مانند شخصیت های تلویزیونی یا فیلم مورد علاقه خود باشند، بنابراین از آنها بخواهید رفتارهای خوبی را که میبینند تقلید کنند.
- رفتارهای مناسب را با آنها نقش آفرینی کنید.
انواع رفتارهای خوبی را که میخواهید فرزندانتان در موقعیتهای مختلف مانند رفتن به جشن تولد یک دوست، صرف شام با خانواده یا ملاقات با همسایه جدید استفاده کنند، با آنها نقش بازی کرده و تمرین کنید. از آنها بخواهید تمرین کنند که چه چیزی بگویند و چگونه در آن موقعیتها عمل کنند.
- کتاب هایی در مورد آداب معاشرت تهیه نموده و بخوانید.
بسیاری از کتابهای کودکان، رفتارهای خوب را آموزش میدهند. شخصیتهای داستانها رفتارهای خوبی از خود نشان میدهند یا یاد میگیرند که رفتار مناسب را نشان دهند. این کتابها را در کتابخانه یا کتابفروشیها پیدا کنید و سپس با هم آنها را مطالعه کنید.
- وقتی فرزندانتان از رفتارهای خوب استفاده میکنند بلافاصله آنها را تحسین کنید.
زمانی که فرزندانتان از رفتارهای خوب استفاده می کنند، رفتار آنها را توصیف کنید. به آنها بگویید که از رفتار یا گفتارشان خوشتان میآید. این تقویت مثبت رفتار را تشویق میکند تا دوباره تکرار شود.
- رفتارهای جایگزین ارائه دهید.
یکی از بهترین راه ها برای شناخت آداب معااشرت این است که بدانیم چه رفتارهایی مناسب نیستند. هنگامی که فرزندانتان حرفهای غیر مودبانهای می زنند یا کار نادرستی انجام میدهند، توضیح دهید که چرا این رفتار خوب نیست. سپس توضیح دهید که به جای آن چه بگویید یا چه کاری انجام دهید تا رفتارهای خوب نشان دهید.
- یک بازی با موضوع آداب معاشرت انجام دهید.
هنگام آموزش آداب معاشرت خلاق باشید. یکی از بازیهایی که باید انجام دهید این است که یک کلمه (کلمات) مودبانه در روز انتخاب کنید – مانند “متشکرم”. از فرزندانتان بخواهید شمارش کنند که چند بار و در چه موقعیت هایی این کلمه را میشنوند یا چند بار در طول معاشرت دیگران از این کلمه(ها) استفاده میکنند، سپس از آنها بخواهید در مورد آن به شما بازخورد دهند. همچنین از آنها بخواهید که به شما بگویند چه زمانی و با چه کسی کلمه(های) روز را تکرار کردهاند.
- قوانینی وضع کنید و به آنها پایبند باشید!
توقعات را برای آداب معاشرت و رعایت آن تعیین کنید. ثبات درباره این رفتارها بسیار مهم است. آموزش آداب معاشرت را از زمانی شروع کنید که فرزندانتان خیلی کوچک هستند – حتی کودکان نوپا هم میتوانند شروع به یادگیری آداب مهاشرت مناسب کنند.
- فرزندان خود را در کلاسهای آموزش آداب معاشرت ثبت نام کنید. چندین کلاس آداب معاشرت در سراسر کشور برای آموزش آداب مختلف، مانند آداب اجتماعی (به عنوان مثال، غذا خوردن) یا مکالمه وجود دارد.
«منکا» معتقد است، هر کودک مانند بوم نقاشی سفیدی است که بخش مهمی از این بوم به دست والدین نقاشی خواهد شد.
تیم منکا در تلاش است با افزایش آگاهی والدین، قدم مهمی در جهت خلق نقاشی هر چه زیباتر بردارد و در این مسیر با ارائه مشاوره توسط متخصصان مجرب و برگزاری دوره های آموزشی برای والدین و البته با فراهم سازی دوره ها و امکانات ویژه برای استعدادیابی کودکان، والدین آگاه را به بهترین شکل همراهی کند.